فصل اول

چه راهکارهایی برای تقویت عفاف و حیا در جامعه پیشنهاد می­دهید؟

الف: تقویت ایمان

از آن جا که حیا از ثمرات و میوه های ایمان است، به میزان رشد ایمان در انسان، حیا نیز تقویت می شود، زیرا مؤمن جهان را محضر خدا می داند و همه جا خدا را حاضر و ناظر اعمال خود می شمارد.

ب: شناخت خود

آنگاه که انسان به شأن و منزلت خود معرفت پیدا کرد، باید کارهای قبیح و زشت را مناسب خود نمی داند ترک کند. انسانی که برترین مخلوقات و گرامی ترین آنها است، انسانی که خلیفه الهی در زمین است، شرم می کند که به زشتی ها رو کند؛ همان طور که در موقعیت های اجتماعی هر کسی که بیش تر احساس شخصیت می کند و از موقعیتی برخوردار است. زشتی را برای خود نارواتر می داند.

ج: همنشینی با افراد با حیا

انسان موجودی انفعال پذیر است و نشست و برخاست و دوستی با افراد با حیا تأثیر خاصی در دوری انسان از آن رفتارها دارد.

د: توجه به برکات حیا و عواقب بی حیایی

برخی چیزها که حیا را از بین می بردند عبارتند از:

فیلم ها و سی دی های مبتذل؛

مجالس مختلط دختر و پسر و ارتباطهای نامشروع؛

مکان و مجالس آلوده؛

همنشینی با دوستانی که شرم و حیای کافی ندارند؛

کتاب ها و مجلات و نشریاتی که حریم عفاف را رعایت نمی کنند.

فصل دوم

امروزه ازدواج جوانان با موانع مختلفی روبروست که به برخی از آنها در این فصل اشاره شد. برای غلبه بر این موانع آیا راهکار دیگری می شناسید؟ توضیح دهید.

اشتغال به تحصیل مانع از ازدواج است

راهکار

اگر نهايتاً مسير ازدواج در حين تحصيل را برگزيديد و نگران مشكلاتي هستيد كه با آن مواجه مي شويد، به راه حلهاي زير توجه كنيد:

مي توانيد با مقدمات ساده و بدون تشريفات، عقد شرعي كنيد، اما عروسي اصلي را به تأخير بياندازيد.

كار كردن همگام با تحصيل، مي تواند در كاهش مشكلات اقتصادي شما تأثير بگذارد.

وقتي زندگي ساده و قانعي داشته باشيد، آرامش فكري و روحي بيشتري خواهيد داشت؛ در اين صورت راحت تر مي توانيد در مسائل علمي، پژوهشي و صنعتي پيشرفت كنيد.

حمايت هاي والدين مي تواند در كاهش مشكلات دوران تحصيل مؤثر باشد.

وقتي هر دو زوج يا  يكي از زوجين محصل باشد، انجام كارهاي منزل به طور مشترك صورت مي گيرد كه اين مسئله علاوه بر محبت و دلگرمي، اجر اخروي را هم به دنبال دارد.

با توافق يكديگر تا پايان سال تحصيلی، از بچه دار شدن جلوگيري كنيد و با آسودگي بيشتري به تحصيل بپردازيد.

گاهي اوقات والدين ادامه تحصيل فرزندشان را مانع ازدواج آنها مي دانند و با ازدواج آنها مخالفت مي كنند؛ در اين صورت فرزندان براي از بين بردن اشكال تراشي هاي غير منطقي و نا معقول بهتر است راهكارهاي زير را به كار بندند:

صحبت مستقيم، معقول،‌ مؤدبانه، منطقي و همراه با احترام به والدين و گوشزد كردن اشكالات آنها و توجيه آنها نسبت به غير منطقي بودن شيوه برخوردشان.

در صورت شرم و حيا و يا تأثير گذار نبودن صحبت مستقيم، واسطه كردن افرادي كه حرف آنها در والدينشان مؤثر واقع مي گردد.

در پايان تأكيد مي كنيم  يكي از دلايل بالا رفتن سن ازدواج، تحصيلات است كه ازدواج هاي دانشجويي علاوه بر كاهش تنش هاي روحي جوانان از بالا رفتن سن ازدواج جوانان نيز جلوگيري مي كند و همچنين از مزاياي جشن هاي ازدواج دانشجويي، صرفه جويي اقتصادي براي زوجين است.

فصل سوم

علاوه بر مهارت های تحکیم خانواده که در این فصل ذکر شد، چه مهارت های دیگری را می توانید ذکر کنید؟

1)هرگز چيزي را از همسرتان پنهان نكنيد.

2) هرگز از همسرتان كاري نخواهيد كه در توانش نباشد.

3) او را با ديگران مقايسه نكنيد.

4) هرگز بي‌تفاوت نباشيد و به ابراز احساسات يا تمايلات او پاسخ مناسب بدهيد. 5)احساسات واقعي خود را به همسرتان نشان دهيد

6) هرگز به همسرتان، حسادت نورزيد

7) برای بخشش ارزش زیادی قائل شوید

8) هميشه او را از اتفاقات و جريان هاي مثبت زندگي آگاه كنيد. در اين گونه موارد، سعي كنيد، همسرتان اولين كسي باشد كه اين خبر را به او مي دهيد

9) هر از چندگاهي، به او هديه‌اي بدهيد

10) از پيش آمدن سكوتهاي طولاني در خانه دوري كنيد. هر از چندگاهي براي جلوگيري از سكوتهاي طولاني، موضوعي را با همسرتان مطرح كنيد.

11) هرگز تا موقعي كه مطمئن نشده ايد، به همسرتان شك و ترديد نداشته باشيد.

12) از عطر مورد علاقه او استفاده كنيد.13) در عذرخواهي كردن از همسرتان سبقت بگيريد.

14) در زندگی به آن چیزی میرسید که به آن فکر میکنید،پس امیدوار باشید.

15) زمانی را در روز و یا هفته ، فقط به خود و همسر تان ، اختصاص دهید.

16) سعی کنید بزرگ اندیش باشید و بزرگ بیاندیشید.

17) از همديگر دلجويي كنيد.

18) سعي كنيد خود را براي همسرتان آراسته كنيد.

19) چگونگي خواندن فكر همديگر را بياموزيد.

20) گفتن هميشگي عبارت ”دوستت دارم“ را هرگز فراموش نكنيد.

21) از مطلق گرایی دوری کنید.

22) در مواقع ايجاد كدورت و تيرگي روابط، زودتر از او اقدام به حل مشكل نماييد.

23) سعي كنيد هر روز، حداقل يك كار را كه مورد علاقه اوست، انجام دهيد.

24) براي انجام امور خانواده، با كمك همسرتان برنامه ريزي كنيد.

25) در حضور همسرتان، كمتر راجع به ديگران و بيشتر راجع به خودتان صحبت كنيد.

26) نسبت به وضع ظاهر و لباسهاي همسرتان بي‌اعتنا نباشيد.

27) هدایای او را با هیچ چیز دیگر عوض نکنید.

28) از همسرتان جلوی بستگانش تعریف نمایید.

29) تجسم کنید دیگر او را نخواهید دید و آنگاه احساسات خود را بنویسید.

30) با او بعنوان مهمترین فرد دنیا برخورد کنید.

31) به آغاز همه درخواست های خود ،لطفا را اضافه نمایید.

32) در طول صرف غذا ،تلویزیون را خاموش نمایید.

33) قدرت کنترل عصبانیت خود را داشته باشید،مهارت لازم را کسب کنید.

34) در كارهاي همسرتان، جاسوسي نكنيد (براي نمونه، بدون اجازه او به تلفن همراهش دست نزنيد يا كيف پولش را برنداريد).

فصل ششم

مراحل انتقالی جمعیت در جهان را توضیح دهید.

مراحل انتقال جمعيت

يكي از مباحث نظري جمعيت شناسي كه در تبيين تحولات جمعيتي در مسير توسعه اقتصادي و اجتماعي دو قرن اخير نقش مهمي يافته است بحث مراحل انتقال جمعيت است.

در بحث مراحل انتقال جمعيت اين موضوع مورد بررسي قرار مي گيرد كه چگونه جمعيت از وضعيتي كه سطح زاد و ولد و مرگ و مير هر دو بالا و در نتيجه رشد جمعيت ناچيز بوده است به وضعيتي كه سطح زاد و ولد و مرگ و مير هر دو پايين است انتقال مي يابد.

در مراحل انتقال جمعيت ميزان عمومي مواليد در سطحي بالاتر از ميزان مرگ و مير قرار گرفته است و سبب رشد سريع جمعيت مي شود.

كشورهاي صنعتي و توسعه يافته مرحله رشد سريع جمعيت را گذرانده اند و به ميزان متعالي از رشد جمعيت رسيده اند در حالي كه كشورهاي در حال توسعه طي نيم قرن اخير در مرحله رشد سريع جمعيت قرار داشته اند.

تئوری انتقال جمعيت

از اواخر قرن هجدهم ميلادي به تدريج جمع آوري و ثبت مستمر آمارهاي جمعيتي در قالب سرشماري هاي عمومي متداول شد و فراهم شدن چنين اطلاعاتي زمينه مطالعات مربوط به تغيير و تحولات جمعيتي كشورها در مرحله بعد از انقلاب صنعتي را فراهم نمود. در قرن بيستم مطالعات متنوعي در مورد نوسانات و تغيير و تحولات مرگ و مير و باروري صورت گرفت و همين مطالعات زمينه تئوري هاي انتقال جمعيتي را فراهم نمود. در نظريه انتقال جمعيتي كاهش مرگ و مير و مواليد با توجه به توسعه اقتصادي و نوسازي جامعه تبيين مي شود.

نوتشتاين در سال 13953 تئوري را در زمينه انتقال جمعيتي ارائه داد كه بر اساس آن سه مرحله انتقال جمعيت مشخص شده است:

1. همه جمعيت ها در گذشته سطح بالایي از مرگ و مير و زاد و ولد را داشته اند و رشد جمعيت به كندي صورت مي گرفته است
2. در مرحله دوم كه با ارتقاء كيفيت زندگي و سلامت همراه بوده ميزان مرگ و مير كاهش سريع يافته اما كماكان نرخ مواليد بالا مي باشد. اين مرحله بعد از انقلاب صنعتي است.
3. در اين مرحله دست آوردهاي سريع اقتصادي و اجتماعي، تولد را كاهش داده و بين ميزان مواليد و ميزان مرگ و مير تعادل ايجاد شده است. اين مرحله بعد از سال 1900 ميلادي آغاز شده است.

نوتشتاين در نظريه خود مي گويد در يك اقتصاد كشاورزي مرگ و مير در بالاترين حد خود قرار دارد كه اين مرگ و مير بالا نتيجه قحطي ها، تغذيه نامناسب، نبود بهداشت و پايين بودن دانش پزشكي است. به واسطه اين مرگ و مير بالا، زاد و ولد بالا نيز وجود دارد. مرحله دوم توسعه اقتصادي، نظام اقتصادي جامعه را از اقتصاد معيشتي به يك اقتصاد با تقسيم كار بيشتر، استفاده از تجهيزات پيچيده تر، شهرنشيني، جهت گيري بيشتر به سمت فروش بازاري محصولات و فناوري بيشتر تبديل مي كند. اين تغييرات بهبود حمل و نقل، ارتباطات و قابليت توليد را به همراه دارد. اين عوامل و نتايج حاصل از آن موجب مي شوند تا ميزان مرگ و مير به طور قابل ملاحظه اي كاهش يابد.

 تغيير ساختار توليد با كاهش اهميت خانواده به عنوان يك واحد توليدي و گسترش نقش اقتصادي زنان در خارج از خانه امكان تحرك اقتصادي را افزايش و منافع اقتصادي خانواده هاي بزرگ را كاهش مي دهد. اين عوامل ارزش ها و سنن حامي مواليد بالا را تضعيف كرده در نتيجه ميزان زاد و ولد كاهش مي يابد مرحله سوم.

چرخه جمعيت شناسی

رشد جمعيت در هر منطقه يك چرخه جمعيت شناسي را مي گذراند. در اين چرخه كه شامل پنج مرحله است بعضي از كشورها از مراحل ابتدايي چرخه گذر كرده اند و بعضي نيز هنوز در مراحل ابتدايي چرخه قرار دارند.

مرحله اول: ميزان مواليد و مرگ و مير بالاست و اين دو در جهات مختلف اثر يكديگر را خنثي مي كنند و تعداد جمعيت ثابت مي ماند.

مرحله دوم: به دليل بهبود شرايط بهداشتي و اقتصادي جامعه ميزان ميرايي كاهش يافته است ولي ميزان زاد و ولد همچنان بالا است. در اين مرحله افزايش جمعيت ديده مي شود. بعضي از كشورهاي آفريقايي و جنوب آسيا در اين مرحله قرار دارند.

مرحله سوم: ميزان مرگ و مير همچنان رو به كاهش است و ميزان مواليد نيز شروع به كم شدن نموده ولي سرعت كاهش مواليد كندتر است لذا جمعيت همچنان افزايش مي يابد. ايران در اين مرحله از چرخه جمعيت شناسي قرار دارد.

مرحله چهارم: ميزان مرگ و مير پايين است و ميزان مواليد هم كم شده است و جمعيت ثابت مي ماند. در اين مرحله ميزان رشد جمعيت به صفر مي رسد. بيشتر كشورهاي توسعه يافته و صنعتي از جمله اتريش، دانمارك و انگليس در طي سال هاي 1980 تا 1985 در اين مرحله قرار داشتند.

مرحله پنجم: ميزان مرگ و مير پايين است و ميزان مواليد باز هم نسبت به مرحله قبل كاهش مي يابد به شكلي كه ميزان تولدها از ميزان مرگ و مير پايين تر مي رود در نتيجه ميزان رشد جمعيت منفي مي شود. نروژ و سوئد در حال حاضر در اين مرحله قرار دارند.